ساختمان کندو و لوازم مورد نیاز زنبورداری

تعریف کندو : محل زندگی و زاد ولد زنبوران عسل را می گویند که در داخل آن زنبوران حجرات شش ضلعی برای پرورش نسل و یا ذخیره عسل ویا گرده می سازند. بطور کلی کندو ها به دو صورت بومی و مدرن (جعبه ای) وجود دارند .انسان برای بهره گیری از زنبور عسل در ابتدا از کندو های بومی استفاده می کرد که به تدریج به تکنیک آن افزوده شد و در ساختن کندو ها پیشرفت حاصل شد. ساختمان کندو و لوازم مورد نیاز زنبورداری

کندو های بومی:

این کندو ها امروزه کمتر استفاده می شود و به علت عدم امکان بازدید کندو و تعویض ملکه ، جلوگیری از بچه کندو، مشکل حمل و نقل ،غیر بهداشتی بودن به علت پوشش با پهن و خاک رس،شان های ثابت ،محصول سالانه پایین ) از ۱ ۹ کیلوگرم تجاوز نمی کند( توصیه می شود که از کندوهای جعبه ای استفاده کرد .کندوهای بومی در نقاط مختلف ایران از مواد مختلفی ساخته می شدند: گلی، سفالی ، تنه درخت ،سبد بافته، تخته ای ، کدویی.

کندوهای مدرن: ساختمان کندو جعبه ای طوری است ک زنبوردار به راحتی قادر به بازدیدکندو است . شان ها در این نوع کدو متحرک بوده و می توان با قرار دادن پایه مومی )برگه موم عاج دار( بر روی قاب و با استخراج عسل از قاب بوسیله استراکتور و برگشت آنها به کندو راندمان کار زنبوران را افزایش داد. کندوهای جدید شامل موارد زیر می باشند:

درپوش کندو : روی قسمت فوقانی کندو است که مسطح یا تلسکوپی می باشد که جهت محافظت کندو در برابر سرما و گرما و باد و باران و دشمنان طبیعی می باشد و سطح فوقانی ممکن است با یک ورقه گالوانیزه پوشانده تا مقاومت بیشتری پیدا کند. ساختمان کندو و لوازم مورد نیاز زنبورداری

درپوش داخلی : صفحه مسطحی است که در زیر در پوش کندو و روی سطح فوقانی قابها می باشد که موجب کنترل بهتر دما و رطوبت داخل کندو می باشد، ممکن است در آن سوراخی ایجاد کنند تا دریچه یک طبقه برای جدا کردن زنبوران از قابهای عسل در آن تعبیه شود.

 طبق : در دو نوع نیم و عمیق با قابهای استاندارد بدنه کندو استفاده می شود. اصولا نیم طبق یا نیم قالب برای ذخیره عسل استفاده می شود ولی گاهی برای ذخیره عسل اضافی از طبق های عمیق با قاب استاندارد استفاده می شود.

شبکه ملکه : صفحه فلزی سوراخ دار یا شکاف دار در یک قاب فلزی یا چوبی می باشد که به ابعاد کندو است.قطر سوراخ های این صفحه حدود ۹.۹ میلی متر است به طوری که فقط زنبورهای کارگر می توانند از آن عبور کنند و ملکه و نرها در زیر شبکه محبوس می شوند و به عبارت دیگر برای جدا کردن منطقه پرورش نوزادان از محل ذخیره سازی عسل در طبقات کندو است.

کفی استاندارد کندو : صفحه ای که سوراخ ورودی کندو در جلوی آن حد فاصله بین کفی و بدنه قرار دارد. –

پایه کندو : برای استقرار کندو روی آن در نظر گرفته می شود تا بدنه کندو مستقیما با زمین تماس نداشته باشد تا در برابر رطوبت محافظت شود و در قسمت جلو صفحه مورب)تخته پرواز( نصب می شود تا زنبوران صحرا هنگام برگشت روی آن فرود آیند.

قاب : چهارچوبه ای ساده که هر یک از اضلاع آن با استاندارد درست شده است که با انجام عملیات سیم کشی و نصب ورق موم عاجدار بر روی آن به فعالیت زنبوران کارگر و امر بازید کمک می کند. هرقاب تعداد ۶۸۰۰ تا نوزاد را می توانند در خودش جای دهد. (تعداد حجره های هرقاب).

ساختمان کندو و لوازم مورد نیاز زنبورداری

لازم به ذکر است جهت استحکام و دوام بیشتر کندو در زیر کف و روی درب کندو از ورق گالوانیزه استفاده می شود و سطح خارجی کندو را با رنگ روشن می پوشانند زیرا رنگ تیره حرارت بیشتری جذب می کند . سطح داخلی کندو را نباید رنگ کرد . نوع چوب مصرفی ساخت کندو بستگی به امکانات موجود در هر کشور یا منطقه دارد ولی هر چه چوب محکمتر و با دوام تر باشد بهتر است ، چوب انواع درختان کاج، سرو، صنوبر، کبوده،راش و … را می توان برای س تلاش زیادی در سال های  اخیر در ساخت کندوهای پلاستیکی پلی اتیلن استیروفوم و … شده است ولی جایگزینمناسبی به جای چوب نشده است چون بیش از حد سبک اند،عدم تهویه کافی و نگهداری گرما و رطوبت زیاد، داشتن مواد شیمیایی مصنوعی که در عملکرد و رفتار زنبوران تاثیر می گذارد. چوب کاج، صمغ قابل توجهی دارد و در برابر نور خورشید و باد و باران از دیگر چوب ها مقاومتر است و آب را جذب نمی کند و نمی پوسد. رنگ مورد استفاده در کندو باید برای زنبور قابل تشخیص باشد مثل رنگ زرد، آبی و سبز محسنات کندوی جعبه ای: بازید داخل کندو امکان پذیر است ، برداشت آسان است ، می توان با تعویض شان تخم یا قاب عسل از کندوی قوی به ضعیف آنها را تقویت کرد، کنترل بیماری ها و آفات ، تعویض ملکه امکان پذیر است. ساختمان کندو و لوازم مورد نیاز زنبورداری

انواع کندو های جعبه ای:

امروزه کندو های مختلفی با قاب متحرک وجود دارند مانند کندوهای بلات دادانت ، لوئیس لانگستروت ، روت ، لانیس ، تونلی ، ذوزنقه ای و … این کندو ها در اصل تفاوت چندانی با هم ندارند جز اینکه هرکس به ذوق خود تغییراتی در ساختمان جعبه و اندازه قاب ها داده و به نام خود کرده است ولی متداول همان لانگستروت و دادانت می باشد.ساخت کندو بکار برد. ساختمان کندو و لوازم مورد نیاز زنبورداری

لوازم زنبور داری

• کلاه : که قسمت سر ، صورت و گردن را از نیش محفوظ می دارد . بالا و اطراف پارچه در جلوی توری سیاه رنگ می باشد.
• دودی : وسیله ای است که در آن موادی که به طور ناقص سوزانده می شود ریخته و از آن دود سرد خارج می شود که برای آرام کردن زنبوران موقع بازدید و خارج کردن قاب های عسل استفاده می شود.
• اهرم : میله ای که طرف کاردک آن برای جدا کردن موم های زائد و طرف خمیده آن برای جدا کردن قاب ها کاربرد دارد.
• دستکش : از چرم یا پارچه مخصوص است با ساق بلند –
• برس : برای جدا کردن زنبوران از روی قاب بطوری که تحریک نشوند –
• ظروف تغذیه : از تخته، آلومینیوم یا پلاستیک می سازند که در فصول نامناسب سال برای تغذیه آب شکر استفاده می شود.
• اکستراکتور : وسیله استخراج عسل از شان می باشد .
• موم ذوب کن : دارای انواع مختلفی است برای ذوب شان های کهنه .
• برگه موم آجدار : صفحه مومی است که نقش حجره زنبور روی آن پرس شده است.
• تخته موم دوز : تخته صاف و مسطحی است تا کادر سیم کشی را با پایه مومی بر روی آن قرار دهند .
• موم دوز : از یک چرخ دنده دار درست شده که با حرکت بر روی سیم قاب آن را به موم آجدار می دوزد.
• پنجره ملکه
• قفس ملکه
• سیم گالوانیزه
• موم بر
• چنگال مخصوص عسل
• خرک پولک تراش
• وسایل نجاری

dibazarco